Asset Publisher Asset Publisher

Obszary Natura 2000

 

„Pustynia Błędowska"Obszar mający Znaczenie dla Wspólnoty (OZW) Pustynia Błędowska PLH120014 został zatwierdzony, jako OZW w lutym 2008 roku Decyzją Komisji Europejskiej. Administracyjnie obszar obejmuje powierzchnię 1963,90 ha. Na gruntach Nadleśnictwa obszar zajmuje 157,95 ha.

Pustynia Błędowska leży na wschodnim krańcu Wyżyny Śląskiej. Obszar w całości położony jest na terenie Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd (59 731 ha; 1982), obejmuje użytek ekologiczny Pustynia Błędowska (684 ha; 1995).  Jej płaski, piaszczysty obszar wciska się głęboko między wapienne pagóry jurajskie, tworząc osobliwe kontrasty krajobrazowe. Od południa, południowego-wschodu i częściowo od północy teren "pustyni" jest osłonięty lasem sosnowym. Od północy ograniczają ją wzgórza Chechła, pokryte częściowo lasami, częściowo są to tereny bezleśne, od północnego zachodu wąska smuga lasu ciągnąca się wzdłuż rzeki Centurii, wreszcie od zachodu - Biała Przemsza, malowniczo wijąca się wśród podmokłych łąk i lasów łęgowych. Powstanie Pustyni wiąże się z intensywnym wyrębem lasów na potrzeby hut srebra i ołowiu, już od XIII-XIV w. Następnie erozja wietrzna uruchomiła piaski na terenach zrębów zupełnych, tworząc ogromny obszar pustynny. Dopiero pyły przemysłowe opadające tu w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat związały lotne piaski i użyźniły glebę, co ułatwiło rozrost roślinności. Na obrzeżach pustyni spotyka się pozostałości bunkrów poniemieckich z okresu II wojny światowej. W okresie późniejszym teren był użytkowany jako poligon.

 „Ostoja Środkowojurajska" -  Specjalny Obszar Ochrony, PLH240009, Typ B. Ogólna powierzchnia Ostoi 5767,546 ha. Na gruntach Lasów Państwowych Nadleśnictwa Siewierz 520,13 ha - leśnictwo Mitręga.

Obszar położony jest w środkowej części Jury Krakowsko-Częstochowskiej, na południe od Ogrodzieńca. W skład ostoi wchodzą łagodne wzniesienia zbudowane ze skał jurajskich, poprzecinane dolinami pochodzenia erozyjno-denudacyjnego. Na grzbietach wzniesień znajdują się liczne ostańce wapienne, w większości otoczone lasami liściastymi. Są to głównie buczyny: sudecka, storczykowa i kwaśna buczyna niżowa oraz jaworzyna górska. Na terenach wylesionych ostańcom wapiennym towarzyszą bogate florystycznie murawy kserotermiczne. W skrasowiałych skałach wapiennych częste są jaskinie z bogatą szatą naciekową, w których zimują nietoperze.

Obszar w większości położony jest na terenie Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd z 3 rezerwatami przyrody: Góra Chełm, Smoleń, Ruskie Góry; obejmuje fragment Obszaru Chronionego Krajobrazu Jurajskich Parków Krajobrazowych.

Lipienniki w Dąbrowie Górniczej - specjalny obszar ochrony, PLH240037, Typ B. Obszar obejmuje powierzchnię 296,50 ha. Na gruntach Nadleśnictwa obszar zajmuje 2,93 ha.

Obszar obejmuje dwie enklawy położone w Kotlinie Dąbrowskiej na Wyżynie Śląskiej we wschodniej części miasta Dąbrowa Górnicza. Teren wypełniony utworami polodowcowymi styka się tutaj z utworami środkowotriasowymi, budującymi Próg Środkowotriasowy otaczający Kotlinę Dąbrowską od północy. Pierwsza enklawa zlokalizowana jest na wschodnim obrzeżu nieczynnego wyrobiska piasku podsadzkowego „Kuśnica Warężyńska”, w którego większej części utworzony został zbiornik  zaporowy  o  nazwie  „Kuśnica  Warężyńska  -  Pogoria  IV”  -  (największy      z „Pogorii”). Obszar ten o powierzchni około 294 ha, ma dość urozmaiconą morfologię. Pola piaszczyste, pozostałe po eksploatacji tworzą czasem deniwelacje dochodzące do kilku metrów. Występują tutaj zarówno podmokłe niecki, jak również różnych rozmiarów zbiorniki zasilane przez lokalne wysięki, a z drugiej strony siedliska otwartych suchych piasków. Stąd też roślinność ma tutaj układ mozaikowy. W tych najwilgotniejszych miejscach wykształciły się specyficzne zbiorowiska o charakterze młak. Rozrzucone są one w obrębie całego obszaru, a ich stan zachowania zależny jest od poziomu wody. Na mokrych  piaskach  występuje  liczna  grupa  gatunków  roślin  naczyniowych     objętych ochroną prawną. Lipiennik Loesela (Liparis loeselii (L.) Rich.) występuje tutaj w różnych układach, ale najczęściej ze skrzypem pstrym i mszakami. Ponadto charakterystycznym rysem tych zbiorowisk jest pojawiająca się również w miejscach podmokłych wierzba rokita. Najbardziej na wschód położone obrzeże wyrobiska wraz ze skarpą stanowiącą brzeg wyrobiska skolonizowane zostało przez gatunki leśne. Głównymi komponentami tworzącymi te zbiorowiska są: sosna zwyczajna i brzoza brodawkowata. Obiekt jest bardzo atrakcyjny krajobrazowo i kontrastuje z krajobrazem typowo przemysłowym. Druga enklawa, o powierzchni 2,42 ha, zlokalizowana jest około 1 km na SE od granic poprzedniej i położona jest w dolinie potoku Trzebyczka będącego lewobrzeżnym dopływem Czarnej Przemszy, pomiędzy dzielnicami Antoniów i Piła Ujejska. Jest to charakterystyczna niecka stanowiąca część starorzecza. Analizowany obszar ograniczony jest od południa i południowego zachodu piaszczystą skarpą, którą porasta bór sosnowy. Od strony wschodniej i zachodniej sąsiaduje ze zbiorowiskami łęgowymi, natomiast od północy z użytkami zielonymi ze zbiorowiskami łąkowymi i szuwarowymi. Wykształciły się tutaj torfowiska niskie i przejściowe.

Opisywana ostoja stanowi unikatowy układ na terenie zurbanizowanym i uprzemysłowionym. Pomimo stałego oddziaływania wielu niekorzystnych czynników, rzadkie zbiorowiska torfowisk przejściowych i niskich na podłożu alkalicznym trwają w tym krajobrazie od ponad 40 lat (mniejsza z enklaw). Dodatkowo, na obszarze poeksploatacyjnym („Kuźnica Warężyńska”), pozostawionym bez rekultywacji wykształciły się interesujące zbiorowiska o charakterze młak z Equisetum variegatum, jako gatunkiem pionierskim na tego typu obszarach. Są to siedliska wielu rzadkich i chronionych gatunków roślin naczyniowych, jak również zagrożonych regionalnie. Wartość przyrodnicza tego obszaru wiąże się także z bogatą brioflorą, z liczną grupą gatunków objętych ochroną prawną. Torfowisko Sosnowiec-Bory - specjalny obszar ochrony, PLH240038, Typ B. Leży w całości na gruntach Lasów Państwowych Nadleśnictwa Siewierz, w Obrębie Gołonóg, w wydzieleniu 187b, 188a o łącznej powierzchni 2,0 ha (część użytku ekologicznego „Torfowisko Bory").

Obszar zlokalizowany jest na terenie erozyjno-denudacyjnej Kotliny Przemszy, w południowej części miasta Sosnowiec na terenie Nadleśnictwa Siewierz, w Obrębie Gołonóg i leśnictwie Maczki. Jest on położony w obniżeniu z niewielkim ciekiem wodnym, trwale przewodniony, zasilany wodami wysiękowymi. W takich warunkach wykształciły się tutaj zbiorowiska nawiązujące do torfowisk niskich i przejściowych z szeregiem rzadkich i chronionych gatunków roślin naczyniowych, jak również odnotowuje się gatunki charakterystyczne dla torfowisk wysokich. Ponadto występują tu płaty młaki niskoturzycowej. Na jego obrzeżach występują fragmenty z szuwarem trzcinowym jak również z roślinnością zaroślową. Obszar otoczony jest przez powierzchnie leśne (lasy gospodarcze) o różnej wilgotności.

Łąki Dąbrowskie PLH240041 - Obszar mający Znaczenie dla Wspólnoty (OZW) - Łąki Dąbrowskie PLH240041 - został zatwierdzony, jako OZW w grudniu 2013 roku Decyzją Komisji Europejskiej. Obszar obejmuje część dużego kompleksu łąk o łącznej powierzchni 384,84 ha (na terenie Nadleśnictwa 3,96 ha), z których 244,00 ha charakteryzuje się warunkami zapewniającymi utrzymanie populacji motyli w dobrej kondycji. Zmienno-wilgotne łąki są miejscem bytowania dwóch gatunków modraszków: Maculinea nausithous Bergsträsser i Maculinea teleius Bergsträsser. W granicach omawianego kompleksu łąk występują w układzie mozaikowym płaty różnie wykształconych łąk trzęślicowych. Znaczne fragmenty są częściowo zdegradowane i sporadycznie użytkowane rolniczo, miejscami silnie zmeliorowane i przesuszone. W granicach ostoi występują w układzie mozaikowym płaty łąk trzęślicowych (Molinietum caeruleae), zbiorowiska z ostrożniem łąkowym (Cirsietum rivularis), zbiorowisko ze śmiałkiem darniowym (Deschampsia caespitosa (L.) P.B.) Część powierzchni łąk  obecnie nie jest użytkowanych. W opisywanym kompleksie łąk występują głównie łąki trzęślicowe i świeże z bogatą florą i dużą ilością krwiściąga. Łąki trzęślicowe zajmują powierzchnię około 70 % całego kompleksu łąk.

Ostoja Kroczycka PLH240032 - Obszar ten został zatwierdzony, jako mający znaczenie dla Wspólnoty w marcu 2011 roku. OZW jest usytuowany w środkowej części Wyżyny Częstochowskiej i obejmuje kilka pasm wzniesień jurajskich (m.in. Skały Kroczyckie, Podlesickie, Rzędkowickie), z których większość jest zwieńczona licznymi ostańcami skalnymi o różnorodnych kształtach. Tworzą one niejednokrotnie priorytetowe siedliska: "Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis". Szata tego terenu jest zróżnicowana, a duża jego część jest pokryta lasami. Na wzniesieniach można spotkać płaty różnych zespołów buczyn (w tym ciepłolubnych buczyn storczykowych), a w niższych partiach i obniżeniach wyścielonych piaskami – drzewostany sosnowe. Na wschód i na południe od ośrodka rekreacyjnego Morsko oraz na południowych, południowo-zachodnich i zachodnich stokach Gór: Pośredniej, Popielowej, Łysak i Jastrzębnik w Skałach Kroczyckich znajdują się właśnie najcenniejsze płaty buczyny storczykowej. Natomiast na północnych stokach wzgórz znajdują się niejednokrotnie rozległe płaty żyznych buczyn sudeckich. Doskonałe  warunki znajdują tu bardzo cenne zbiorowiska roślinne związane z podłożem  wapiennym. Są to m.in.: murawy naskalne, fragmenty muraw kserotermicznych,  zarośla jałowca oraz szczelinowe zbiorowiska paproci. Olbrzymim walorem obszaru są występujące tu jaskinie (około 20 większych obiektów jaskiniowych), np. jaskinia Piętrowa Szczelina z bogatą szatą naciekową w dolnych partiach, stanowiąca zimowisko nietoperzy z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej oraz środowisko życia dla kilkudziesięciu gatunków bezkręgowców. Na gruntach Nadleśnictwa obszar zajmuje 35,19 ha.

Torfowisko Sosnowiec- Bory PLH240038- Obszar mający Znaczenie dla Wspólnoty (OZW) - Torfowisko Sosnowiec-Bory PLH240038 - został zatwierdzony, jako OZW w marcu 2011 roku Decyzją Komisji Europejskiej. Obszar znajduje się w całości na gruntach Nadleśnictwa Siewierz zajmując powierzchnię 2,01 ha. Obszar zlokalizowany jest na terenie erozyjno-denudacyjnej Kotliny Przemszy, w południowej części miasta Sosnowiec na terenie Nadleśnictwa Siewierz, w leśnictwie Maczki. Jest on położony w obniżeniu z niewielkim ciekiem wodnym, trwale przewodniony, zasilany wodami wysiękowymi. W takich warunkach wykształciły się tutaj zbiorowiska nawiązujące do torfowisk niskich i przejściowych z szeregiem rzadkich i chronionych   gatunków   roślin   naczyniowych,   jak   również   odnotowuje   się gatunki charakterystyczne dla torfowisk wysokich. Ponadto występują tu płaty młaki niskoturzycowej. Na jego obrzeżach występują fragmenty z szuwarem trzcinowym jak również z roślinnością zaroślową. Obszar otoczony jest przez powierzchnie leśne (lasy gospodarcze) o różnej wilgotności. Stosunkowo dobrze zachowane siedlisko z typowo wykształconymi płatami roślinności i liczna populacja lipiennika to przedmiot ochrony w obszarze. Jest to jeden z najbardziej wartościowych przyrodniczo obiektów  w aglomeracji górnośląskiej. W kontekście wymierania stanowisk lipiennika, jest to stanowisko bardzo cenne. Jego populacja jest jedną z tych, które leżą w pobliżu południowej granicy zwartego zasięgu lipiennika Loesela w Europie. Stąd ochrona tego stanowiska ma istotne znaczenie w celu zachowania dotychczasowego kształtu jego zasięgu. Dodatkowo w obrębie omawianego terenu występuje szereg chronionych i zagrożonych regionalnie gatunków roślin naczyniowych jak również bogata brioflora.